Ayurveda Nedir?

Ayurveda Nedir?

Ayurveda, Hindistan'da doğan, Vedik döneme, yani 6000 yıl öncesine dayanan doğal ve kapsamlı bir tıp sistemidir.

Bilinen en eski şifa sistemidir bu nedenle de tüm diğer tıp sistemlerinin anası olarak nitelendirilmektedir. "Ayurveda” terimi antik Sanskrit kökeninden ”ayus”(hayat) ve "ved”(bilgi) sözcüklerinden türemiştir. Beden ile zihni dengeleme ve bunu muhafaza etme ve dış çevre ile uyum içerisinde olmak bu tıp sisteminin amaçlarından bazılarıdır. 

Ayurveda sağlıklı ve dayanıklı Yaşam'ın bilgisi anlamına gelir ve Vedaların tıbbi yanı olarak da değerlendirilir. Vedalar, dünya üzerinde yazılmış en eski metinlerden birisidir. Veda ve Yoga sistemlerinde sağlık, yaratıcı ve ruhsal gelişimin sonu olarak değil, temeli olarak görülür. 

Ayurveda'ya göre, hayatın amacı yalnızca yaşamak değil aynı zamanda hayatın anlamını da bulmaktır. Bu nedenle daha iyi bir beden-zihin ve ruh sağlığına sahip olmak için, bize verilmiş zaman ve kaynakları iyi kullanmalıyız. Ayurveda bizi doğal olarak buna yönlendirmektedir. 

Ayurveda, Yoga’nın bir boyutu veya koludur ve genellikle fiziksel bedene hizmet eden Hatha Yoga ile ilişkilendirilir. Hatha Yoga bize fiziksel sağlık, esneklik ve stresin azaltılması için gerekli egzersizleri sunarken Ayurveda vücudumuza yeme düzeni ve tıbbi olarak nasıl bakacağımızın bilgisini verir. Her ikisi de fiziksel vücudun harmonisi, uyumu üzerine yoğunlaşır ki iç bilincimizin gücü bu yollarla harekete geçebilsin. 

Geleneksel olarak Ayurveda'nın 8 kolu vardır. Buna Ashtanga Ayurveda denir. 

Bunlar;

1. Dahiliye

2. Baş ve boyun rahatsızlıkları

3. Ameliyat

4. Zehirlenme tedavisi

5. Pediyatri-çocuk hastalıkları

6. Gençleştirme, yenilenme

7. Afrodizyaklar

8. Psikoloji

Ayurveda vücudu bir bütün olarak görür. Ayurveda sadece kişinin fiziksel problemlerini tedavi etmez. Ayrıca sağlığını geliştirmek için yaşam şekli uygulamalarını da değiştirir.

Ayurvedaya göre doğadaki 5 element (uzay, hava, ateş, su ve toprak) vücutta 3 bileşen olarak bir araya gelirler. Bunlar Vatta, Pitta ve Kapha’dır. Bunlara dosha denir. Doshalar doğanın temel elementleriyle ve vücudun fonksiyonlarıyla yakından ilgilidir. Bu doshaların dengesinin optimal sağlık için gerekli olduğu düşünülmektedir.

Hava ve uzay Vatta’yı temsil eder. Vatta kasları, eklem hareketlerini, solunumu ve kalp atımlarını kontrol eder. Vatta ayrıca anksiyete, korku, acı ve diğer sinir sistemi fonksiyonlarını da kontrol eder.

Ateş ve su Pitta’yı temsil eder. Pitta’nın sindirim, metabolizma, zeka ve cilt rengi gibi vücut fonksiyonlarını kontrol ettiği düşünülmektedir. Pitta duyguları, öfkeyi, nefreti ve kıskançlığı yönetir.

Toprak ve su Kapha’yı kontrol eder. Vücudun fiziksel yapısı ve bağışıklık sistemi Kapha tarafından yönetilir. Duygusal tepkilerin (sakinlik, affetme, sevgi, aç gözlülük) Kapha tarafından kontrol edildiği düşünülmektedir.

Doshalar ayrıca kişilerin fiziksel durumu ve kişilikleriyle de ilgilidir. Vatta vücut görünümü küçük ve ince olmaya yatkındır. Pitta vücut sitili daha orta ve kaslı bir vücudu ifade eder. Kapha görünümü ise genelde daha büyük ve gelişmiş bir vücut görünümüdür.

Ayurveda’da tedavi yöntemleri nelerdir?

Ayurvedik tıpta hastalıklar birçok yolla tedavi edilir. Bu yöntemler arasında diyet değişiklikleri, bitkisel çözümler ve egzersiz vardır. Ayurvedik felsefeye göre ayrıca yoga, meditasyon veya danışmanlık da hastalıkları tedavi etmeye yardımcı olur.

Ayurveda ne için kullanılır?

İnsanlar Ayurvedik uygulamaları sağlıklı olmak, stresi azaltmak ve esnekliği, kuvveti ve dayanıklılığı geliştirmek için kullanır. Araştırmacılar yoga ve meditasyonun astım, yüksek kan basıncı ve artrit gibi sorunları tedavi etmek için etkili yöntemler olabildiğini bulmuşlardır.

Ayurveda sağlığı geliştirmek, hastalıkları tedavi etmek için uygun bir diyet yöntemini de kullanır. Diğer yandan bitkisel ilaçlar da kişinin dosha tipine göre reçete edilmektedir.

Ayurveda güvenli midir?

Ayurvedik uygulamalar (yoga, meditasyon v.b.) sağlığı geliştirmek için güvenli bir yol olabilir. Eğer uzun süreli bir hastalık sorunu yaşıyorsanız Ayurvedik uygulamalar geleneksel tıbbi tedavilerle birlikte uygulanabilir.

Ayurvedik bitkisel ilaçlar da geleneksel tıbbi ilaçlar gibi yan etkilere neden olabilir (alerjik reaksiyonlar). Ya da bu bitkisel ilaçlar alınan diğer geleneksel tıbbi ilaçlarla etkileşime girerek de bir yan etkiye neden olabilir.

Bazı Ayurvedik bitkisel ilaçlar yüksek düzeyde ağır metaller içerebilir. Bu tür bitkisel ilaçları ve destek vitaminleri kullanmadan önce mutlaka hekiminize danışmanız gerekir. Eğer hali hazırda Ayurvedik bitkisel ilaç alıyorsanız hekiminizden vücudunuzdaki ağır metal düzeyini ölçen bir tarama testi isteyebilirsiniz.

Eğer bir hastalığınız varsa ve bunun için tıbbi tedavi görüyorsanız, alternatif tedaviler konusunda mutlaka hekiminize danışmalısınız. Hekiminize danışmadan alternatif tedavilere yönelmemeniz daha uygun olacaktır.

Günümüzde… Ameliyatların yerini çoğunlukla batı tıbbı almıştır. Psikoloji dalı ise önemini yitirmiş olup, bugün batı'da gelişen beden-zihin çalışmaları sayesinde tekrar eski değerine kavuşmaktadır. Ayurveda, dayandığı bu geniş ve güçlü temel ile, Dünya'da bugün gelişmekte olan bütüncül tıbbın merkezi olarak görülebilir. Ayrıca bu köklü tıp sistemi, sadece kişinin değil dünyanın da sağlığını korunması açıdan büyük bir etki ve öneme sahiptir. 

İngilizler, Hindistan'ı işgal ederek, ülkede ki tüm Ayurveda kliniklerini kapatıp yerlerine batı tıbbı getirmek istemişlerdir. Bu esnada birçok değerli bilgi kayıp olmuştur. Ancak bazı kliniklerin gizlice işlemeye devam etmeleri ve usta-çırak ilişkisinin devam etmesi sayesinde bugün bilgilerin bir kısmına hala ulaşabilmekteyiz. 

Şimdi Ayurveda tekrar eski önemine kavuşmaktadır. Sadece Hindistan'da değil, Dünya'nın birçok yerinde Ayurveda klinikleri açılmaktadır. Birçok insan, hayvan ve bitki, Ayurvedik yöntemlerle şifa bulmaktadır. Batı Tıbbında çaresi bulunmamış bazı hastalıkları da tedavi etmesi konusunda dikkati çekmektedir. Buna dair birçok örnek bulunmaktadır.